قرار دادن بالون درون معده روشی برای کاهش وزن است. این کار با قرار دادن بالون سیلیکونی مملوء از نمک در معدۀ شما همراه است. این روش به شما کمک میکند تا با محدود کردن میزان مصرف غذا و احساس سیری بیشتر، لاغر شوید. اگر وزن شما از حد نرمال خارج شده و بالا باشد و بنا به دلایلی نتوانید با ورزش کردن وزن خود را کاهش دهید، بالون معده میتواند روش مناسبی برای کاهش وزن باشد. مانند سایر روشهای کاهش وزن، روش بالون معده نیازمند تعهد به یک سبک زندگی سالم دارد. برای موفقیت آمیز بودن عمل بالون معده، باید تغییرات سالمی را در زندگی خود ایجاد کنید و به صورت منظم ورزش کنید. معمولاً روش بالون معده یا سایر روشهای کاهش وزن، زمانی انجام میشود که ورزش و رژیم غذایی در کاهش وزن مؤثر نباشند. در ادامۀ این مطلب از وبسایت گردشگری پزشکی موج آرامش آمیتیس به بررسی عمل بالون معده خواهیم پرداخت.
مشکلات اضافه وزن
قرار دادن یک بالون درون معده به شما در کاهش وزن کمک میکند. کاهش وزن میتواند خطر ابتلا به مشکلات جدی سلامتی و مرتبط با وزن را کاهش دهد، مشکلاتی مانند:
1- بیماری ریفلاکس معده (GERD)
2- بیماری قلبی یا سکته
3- فشار خون بالا
4- آپنه انسدادی خواب
5- بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یا استئو هپاتیت غیر الکلی (NASH)
6- دیابت نوع 2
ریفلاکس معده
بیماری ریفلاکس معده (GERD) زمانی اتفاق میافتد که اسید معده به طور مکرر به درون لولۀ اتصال دهان و معده (مری) برمیگردد. ریفلاکس معده میتواند مخاط مری شما را تحریک کند. بسیاری از افراد هر از گاهی ریفلاکس اسید معده را تجربه میکنند. ریفلاکس اسید معده خفیف است و حداقل دو بار در هفته اتفاق افتاده و ریفلاکس اسید متوسط یا شدید حداقل یک بار در هفته اتفاق میافتد.
علائم و نشانههای رایج ریفلاکس معده (GERD) شامل موارد زیر است:
1- احساس سوزش در سینه (سوزش سر دل)
2- درد قفسۀ سینه
3- مشکل در بلعیدن
4- احساس توده در گلو
چه زمانی از روش بالون معده استفاده میشود؟
روش بالون معده ممکن است یک راه حل مناسب برای شما باشد اگر:
1- شاخص تودۀ بدن (BMI) شما بین 30 تا 40 است.
2- قصد دارید که یک زندگی سالم را تجربه کنید.
3- شما قبلاً جراحی معده یا مری نداشتهاید.
خطرات احتمالی عمل بالون معده
1- خیلی سریع پس از قرار دادن بالون درون معده، درد و حالت تهوع، یک سوم افراد را تحت تأثیر قرار میدهد. با این حال، این علائم معمولاً فقط چند روز پس از قرار دادن بالون ادامه دارد. این علائم معمولاً با داروهای خوراکی در خانه قابل کنترل است.
2- اگرچه نادر است، اما ممکن است عوارض جانبی جدی بعد از قرار دادن بالون درون معده رخ دهد. در صورت بروز حالت تهوع، استفراغ و شکم درد هر زمان پس از عمل، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید.
3- یکی از خطرات مهم این عمل تورم بالون است. اگر بالون تخلیه شود، ممکن است در سیستم گوارشی شما حرکت کند و باعث انسداد شود. اگر این انسداد رخ دهد، نیاز به یک جراحی دیگر است تا سلامتی شما به خطر نیافتد.
4- سایر خطرات احتمالی بالون معده شامل تورم بیش از حد، پانکراتیت حاد، زخم یا سوراخ در دیوارۀ معده است که برای رفع آن ممکن است نیاز به جراحی باشد.
پانکراتیت چیست؟
پانکراتیت، التهاب در پانکراس است. لوزالمعده غدهای مسطح و طولانی است که در پشت و در قسمت فوقانی شکم جمع شده است. پانکراس آنزیمهایی تولید میکند که به هضم غذا کمک میکند و هورمونهایی نیز تولید میکند که به تنظیم کنترل قند (گلوکز) در بدن کمک میکنند. پانکراتیت میتواند به صورت پانکراتیت حاد رخ دهد، یعنی به طور ناگهانی ظاهر میشود و روزهای زیادی ادامه داشته باشد. موارد خفیف پانکراتیت ممکن است بدون درمان از بین برود اما موارد شدید میتواند باعث ایجاد عوارض تهدید کنندۀ زندگی شود.
علائم پانکراتیت
علائم و نشانههای پانکراتیت بسته به نوع مورد نظر شما ممکن است متفاوت باشد.
علائم و نشانههای حاد پانکراتیت شامل موارد زیر است:
1- درد بالای شکم
2- درد شکمی
3- تب
4- تند زدن نبض
5- حالت تهوع
6- استفراغ
اقدامات قبل از عمل بالون معده
اگر قرار است یک بالون در معدۀ خود قرار دهید، تیم مراقبتهای بهداشتی به شما دستورالعملهای خاصی در مورد چگونگی آمادگی برای عمل خواهند گفت. ممکن است لازم باشد قبل از عمل، آزمایشات و معاینات مختلف آزمایشگاهی انجام دهید. ممکن است لازم باشد آنچه را که میخورید و مینوشید و همچنین داروهایی که مصرف میکنید در زمان منتهی به عمل محدود کنید. همچنین ممکن است لازم باشد مرتباً ورزش کنید.
اقدامات حین عمل بالون معده
بالون درون معده به روش سرپایی انجام میشود. در طی این روش، پزشک یک لولۀ نازک (کاتتر) را که با بالون درون معده پر شده است، از راه گلو وارد معده میکند. در مرحلۀ بعدی، پزشک آندوسکوپی را پیش میبرد. بدین معنا که یک لولۀ انعطاف پذیر با دوربین متصل از گلو به معده وارد میکند. این روش حدود نیم ساعت طول میکشد. به طور معمول میتوانید یک تا دو ساعت پس از اتمام عمل به خانه بروید.
اقدامات بعد از عمل بالون معده
حدود شش ساعت پس از عمل میتوانید مقدار کمی مایعات شفاف بنوشید. به طور کلی تا آغاز هفتۀ دوم رژیم غذایی مایعات ادامه دارد، بعد از آن میتوانید غذاهای نرم را امتحان کنید. احتمالاً میتوانید حدود سه هفته پس از قرار دادن بالون درون معده، غذای معمولی را مصرف کنید. بالونهای درون معده تا 6 ماه در جای خود باقی میمانند و سپس با استفاده از آندوسکوپی برداشته میشوند. در آن زمان، بسته به برنامهای که پزشک تعیین میکند، ممکن است یک بالون جدید جایگذاری شود.
نتیجۀ عمل بالون معده
بالونی که در معدۀ شما قرار گرفته است باعث میشود که سریعتر از حالت عادی احساس سیری کنید. این به این معنی است که شما کمتر غذا خواهید خورد. یک دلیل دیگر ممکن است این باشد که بالون درون معده سرعت تخلیۀ معده را کاهش میدهد. دلیل دیگر ممکن است این باشد بالون هورمونهای سیری را کنترل میکند. میزان کاهش وزن نیز به میزان تغییرعادتهای زندگی از جمله رژیم و ورزش بستگی دارد. بر اساس خلاصهای از درمانهای موجود، از دست دادن حدود 7٪ تا 15٪ از وزن بدن در طی شش ماه پس از قرار دادن بالون درون معده رایج است. کاهش کلی وزن اضافی از 30٪ تا 47٪ است.
مانند سایر روشها و جراحیها که منجر به کاهش وزن قابل توجهی میشوند، بالون درون معده ممکن است به بهبود یا حل شرایط مربوط به اضافه وزن کمک کند، شرایطی از جمله:
1- بیماری بازگشت اسید به مری
2- بیماری قلبی
3- فشار خون بالا
4- آپنه انسدادی خواب
5- آرتروز (درد مفصل)
6- دیابت نوع 2
7- کلسترول بالا
8- بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) یا استئو هپاتیت غیر الکلی (NASH)
عمل بالون معده تأثیری ندارد
ممکن است بعد از هر نوع روش لاغری یا جراحی، وزن قابل توجهی از دست ندهید و حتی دوباره دچار اضافه وزن شوید، حتی اگر در عمل شما مشکلی وجود نداشته باشد. در صورت عدم رعایت تغییرات توصیه شده در سبک زندگی، این افزایش وزن ممکن است اتفاق بیافتد. تغییرات سالم و دائمی در رژیم غذایی شما، همراه با فعالیت بدنی منظم و ورزش، برای جلوگیری از افزایش وزن مجدد ضروری است.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینۀ عمل بالون معده به وبسایت گردشگری پزشکی موج آرامش آمیتیس مراجعه کنید.
مزایای بالون معده
1- برای انجام بالون معده نیازی به جراحی سنگین نیست.
2- قرار دادن بالون در معده سریع و آسان است.
توجه: بعضی از بادکنکها برای قرار دادن نیاز به بیهوشی دارند.
3- قرار دادن بالون در معده باعث کاهش وزن میشود.
4- هنگامی که همراه با یک رژیم غذایی و برنامۀ ورزشی باشد، ممکن است منجر به کاهش وزن به مدت طولانی مدت شود.
5- شما میتوانید انتظار داشته باشید که بسته به تغییر سبک زندگی، بین 9 تا 22 کیلو گرم وزن کم کنید.
6- اکثر بیماران حدود 30٪ از وزن اضافی بدن یا 10٪ تا 30٪ از وزن کلی خود را از دست میدهند.
7- احساس سیری سریعتر و گرسنگی کمتر
معایب بالون لعده
1- یکی از عوارض رایج بالون معده ریفلاکس معده است که برای جلوگیری از آن داروهای گوناگونی تجویز میشود.
2- تهوع و استفراغ در طی چند روز اول بسیار شایع است.
3- استفراغ بعد از خوردن غذا در چند هفتۀ اول غیر معمول است.
4- به مدت کوتاهی بعد از عمل وزن شما ثابت میماند.
5- بعد از انجام این عمل اغلب دچار معده درد خواهید شد.
6- خواب آرام را تجربه نخواهید کرد و این بی خوابی اغلب به دلیل ریفلاکس معده در هنگام شب است.
7- پانکراتیت حاد خطر نادر ناشی از پرشدن بالون است.
زندگی بعد از عمل بالون معده
درست بعد از قرار دادن بالونها، درد زیادی را احساس خواهید کرد و این درد ممکن است هفتهها طول بکشد. اغلب این دردها طبیعی هستند. اما اگر چیز غیر طبیعی را احساس کردید بهتر است به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است زندگی شما را تهدید کند. ممکن است تا هفتۀ اول بعد از عمل احساس گرسنگی نکنید. همچنین بعضی از بیماران ممکن است حالت تهوع را تجربه کنند که این حال تهوع با مصرف غذاهای گوناگون بدتر خواهد شد. در هفتۀ اول ممکن است کاهش وزن قابل توجهی را تجربه کنید. اکثر آقایان در طی هفتۀ اول 3 تا 6 کیلو گرم از وزن خود را از دست میدهند. این کاهش وزن در بین خانمها از 1 کیلو گرم تا 3 کیلو گرم است. در هفتۀ دوم پس از قرار دادن بالون در معده، اشتهای شما به غذا برمیگردد اما با مصرف کمی از غذا دوباره سیر خواهید شد. بعد از گذشت حدود 3 تا 6 هفته، اشتهای شما به حالت قبل از عمل برمیگردد و میتوانید بیشتر غذا بخورید. در طول این دوران باید به آهستگی غذا بخورید تا بدن بتواند به راحتی آنچه را که دریافت کردهاید هضم کند.
بیشتر از هر موقع دیگری به نشانههای غیر طبیعی توجه کنید. همچنین مراقب علائمی مانند ریفلاکس معده و حالت تهوع باشید. تا 7 یا دوازده ماه بعد از قرار دادن بالون در معدۀ خود، ممکن است همچنان شاهد کاهش وزن باشید. اما این کاهش وزن کندتر از ماههای اول بعد از عمل است. باید یک برنامۀ ورزشی ویژه را دنبال کنید و تا آخر عمر به آن پایبند باشید. اگر نمیتوانید 5 یا 6 روز در هفته به باشگاه بروید، در عوض میتوانید به صورت مرتب پیاده روی کنید. از هفتۀ دوازدهم تا هفتۀ بیست و ششم باید بیشتر از قبل روی کاهش وزن تمرکز کنید.
رژیم غذایی بالون معده
برای قرار دادن بالون درون معده، لازم است که فقط 3 روز قبل از یک رژیم غذایی مایع شفاف پیروی کنید. در این مدت شما باید یک رژیم غذایی مایع شفاف و متشکل از موارد زیر مصرف کنید:
1- آب
2- چای سیاه یا قهوه بدون شکر
3- آب سبزیجات (بدون تفاله) مانند آب کرفس
4- کدو
رژیم غذایی بعد از عمل بالون معده
در ادامۀ این مطلب، اطلاعات دقیقی از رژیم غذایی بعد از عمل بالون معده به شما ارائه خواهیم داد. اگر به سرعت از مصرف مایعات به مصرف جامدات روی بیاورید ممکن است مشکلاتی مانند معده درد، حالت تهوع و استفراغ را تجربه کنید. بنابراین شناختن رژیم غذایی مناسب و پیروی از آن برای شما واجب است. بعد از انجام عمل بالون معده، برای اینکه بتوانید از رژیم غذایی معمولی پیروی کنید، باید به مدت دو هفته از یک رژیم غذایی اصلاح شده استفاده کنید. این رژیم غذایی اصلاح شده به سه بخش متفاوت تقسیم میشود:
1- مایعات
2- پوره
3- نرم
به مدت یک هفته فقط مایعات سبک استفاده کنید. به محض بازگشتن به حالت معمولی میتوانید مایعات سبک را بنوشید. به طور معمول، باید بین خوردن و نوشیدن چیزی، 20 الی 30 دقیقه صبر کنید تا بیشترین نتیجه را از قرار دادن بالون در معدۀ خود بگیرید. به یاد داشته باشید هم در هنگام خوردن غذا و هم بعد از خوردن غذا باید بایستید. قبل از احساس تشنگی آب بنوشید و به مدت طولانی تشنه نمانید. زیرا نمیتوانید به یک باره مقدار زیادی آب بنوشید. آهسته و جرعه جرعه آب بنوشید و مطمئن شوید بدن شما میتواند آب را بپذیرد. برای نتیجۀ بهتر باید چند نکته را رعایت کنید.
نکات مهم برای کسب نتیجۀ بهتر بعد از عمل بالون معده
این نکتهها عبارتند از:
1- از نوشیدنیهای گازدار و دارای الکل خودداری کنید.
2- برای مصرف 1.5 الی دو لیتر مایعات در طول روز، هدف گذاری کنید تا بدن خود را هدیراته نگه دارید.
3- تمام مایعات باید کاملاً صاف و بدون تفاله باشند.
مایعات مناسب قابل مصرف بعد از عمل اسلیو معده
1- شیر بدون چربی یا نیمه چرب
2- نوشیدنیهای پروتئین دار
3- سوپهای شفاف
4- دمنوشهای گیاهی یا میوهای
5- چای و قهوه (از شیرین کنندهها و قند استفاده نکنید)
6- ژله بدون شکر
7- آب سبزیجات رقیق شده
رژیم غذایی بعد از بالون معده از روز هشتم تا دوازدهم
تمام مواد غذایی در این مرحله باید خالص و کاملاً صاف و بدون تفاله باشند. غذاهای پوره به راحتی از معدۀ شما عبور میکنند. از یک مخلوط کن برای میکس کردن غذاها استفاده کنید. سعی کنید در وعدههای غذایی خود مواد غذایی حاوی پروتئین زیادی را بگنجانید تا مدت زمان بیشتری سیر شوید. در این مرحله از رژیم، بهتر است 5 یا 6 وعدۀ سبک مصرف کنید.
رژیم غذایی بعد از بالون معده روز سیزدهم و چهاردهم
در این دو روز سعی کنید غذاهای نرم بخورید، غذاهایی که به خوبی پخته شدند و میتوان آنها را با چنگال له کرد.
از مصرف مواد غذایی زیر خودداری کنید:
1- ذرت شیرین، نخود فرنگی، کرفس، گوجه فرنگی تازه، پوست سیب زمینی، آجیل و پنیر سفت مانند لیقوان
2- غذاهای خشک مانند بیسکوییت
3- نوشیدنیهای گازدار و شیرین و الکل
انجام عمل بالون معده در ایران
بالون معده یکی از شناخته شدهترین روشهای کاهش وزن در ایران است که توسط متخصصان عالی و ماهر انجام میشود. امروزه که ایرانیان، به ویژه جوانان، به وضعیت سلامتی و وزن خود توجه بیشتری نشان میدهند، روشهای کاهش وزن در ایران در حال رشد و پیشرفت است. در شهرهای مختلف ایران مانند تهران، تبریز، شیراز، مشهد، اصفهان، جزیرۀ کیش و سایر شهرها، کلینیکهای مجهزی وجود دارد. کلینیکهای سرپایی در ایران روشهای مختلف کاهش وزن، از جمله بالون معده را ارائه میدهند. برخلاف سایر کشورها، روش بالون معده در ایران بسیار مقرون به صرفه است. جدا از این روش، خدماتی مانند برنامۀ غذایی و مشاوره به بیماران نیز ارائه میشود.