آنژیوگرافی
در ایران

خطرات احتمالی آنژیوگرافی

همانند اکثر اقدامات انجام شده بر روی قلب و رگ‌های خونی، آنژیوگرافی نیز ممکن است خطراتی را به دنبال داشته باشد، خطراتی مانند قرار گرفتن در معرض تابش اشعۀ ایکس مورد استفاده در آنژیوگرافی. اگرچه عوارض این فرآیند اغلب نادر است اما امکان رخ دادن آن‌ها نیز وجود دارد. خطرات و عوارض احتمالی عبارتند از:

1- حملۀ قلبی

2- سکته

3- آسیب به شریان کاتتریزه شده

4- ریتم نامنظم قلب (آریتمی)

5- واکنش‌های آلرژیک به رنگ یا داروهایی که در طول آنژیوگرافی استفاده خواهد شد.

6- آسیب به کلیه

7- خون ریزی بیش از حد

8- عفونت

اقدامات قبل از آنژیوگرافی

در بعضی موارد، آنژیوگرافی به صورت اورژانسی انجام می‌شود. هرچند معمولاً، این فرآیند از قبل برنامه ریزی شده‌ و کادر درمان به شما فرصت می‌دهند تا آماده شوید. آنژیوگرافی در آزمایشگاه کاتتریزاسیون (cath) بیمارستان انجام می‌شود. تیم مراقبت‌های بهداشتی، نحوۀ کار را به شما توضیح خواهند داد. همچنین در مورد داروهایی که بعد از آنژیوگرافی مصرف خواهید کرد، توضیح داده می‌شود و جای نگرانی نیست. برخی اقدامات قبل از انجام آنژیوگرافی عبارتند از:

1- از شب قبل از آنژیوگرافی چیزی نخورید و ننوشید.

2- در مورد تمام داروهایی که مصرف می‌کنید، به طور کامل به پزشک خود توضیح دهید و همچنین مورد نحوۀ مصرف داروهای بعدی سوال بپرسید.

3- اگر مبتلا به دیابت هستید، از دکتر خود بپرسید که آیا قبل از آنژیوگرافی باید انسولین یا داروهای خوراکی دیگری مصرف کنید یا خیر.

آنژیوگرافی چگونه انجام می‌شود؟

قبل از شروع روش آنژیوگرافی، تیم مراقبت‌های بهداشتی سابقۀ پزشکی شما از جمله آلرژی‌ها و داروهایی را که مصرف می‌کنید را بررسی خواهند کرد. این تیم ممکن است یک معاینۀ بدنی کامل انجام دهد و علائم حیاتی شما مانند فشار خون و نبض  را بررسی کند. قبل از انجام آژیو گرافی مثانۀ خود را خالی کرده و لباس‌های بیمارستان را بپوشید. ممکن است برای انجام آژیوگرافی مجبور شوید لنز چشم، عینک، جواهرات و سنجاق‌های موی خود را در بیاورید.

برای انجام این روش، به پشت روی میز اشعۀ ایکس دراز خواهید کشید. از آن جا که ممکن است میز در طول انجام آنژیوگرافی کج شود، ممکن است بندهایی ایمنی در قسمت قفسۀ سینه و پاهای شما چفت شوند. دوربین‌های اشعۀ ایکس در اطراف سر و قفسۀ سینۀ شما حرکت می‌کنند تا از زوایای مختلف عکس بگیرند. یک لولۀ (IV) به داخل رگ بازوی شما وارد می‌شود. ممکن است برای کمک به شما در حفظ آرامش، از طریق لولۀ (IV)، آرامبخش و همچنین سایر داروهای مورد نیاز تزریق شود. برای انجام آنژیوگرافی بی‌هوش خواهید شد، اما بعد از انجام کار به راحتی بیدار می‌شوید و از هوشیاری بالایی برخوردار خواهید بود. الکترودهای موجود در قفسۀ سینه، قلب را در تمام مراحل کنترل می‌کنند. یک دستگاه فشار سنج فشار خون شما را در همۀ لحظات اندازه می‌گیرد. دستگاه دیگری به نام دستگاه پالس اکسی متر، میزان اکسیژن موجود در خون را اندازه گیری می‌کند.

در جایی از بدن که یک لولۀ انعطاف پذیر به نام کاتتر وارد خواهد شد، ممکن است نیاز باشد مقداری از موی کشالۀ ران یا بازوی شما تراشیده شود. ناحیۀ مورد نظر شسته خواهد شد و سپس ضد عفونی می‎شود و با تزریق مادۀ بی ‌حس کننده، آن ناحیه بی حس خواهد شد. یک برش کوچک در محل ورود ایجاد می‌شود و یک لولۀ پلاستیکی کوتاه (غلاف) در شریان شما قرار می‌گیرد. کاتتر از طریق غلاف به داخل رگ خونی وارد می‌شود و با دقت به قلب یا عروق متصل می‌شود. وارد کردن کاتتر نباید باعث درد شود و نباید احساس کنید که کانتر در بدن حرکت می‌کند. در صورت داشتن هرگونه ناراحتی، به تیم مراقبت‌های بهداشتی خود اطلاع دهید. رنگ یا مادۀ حاجب از طریق کاتتر تزریق می‌شود. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، ممکن است احساس گرگرفتگی و گرمای کوتاه داشته باشید. اما اگر احساس درد یا ناراحتی داشتید، به تیم مراقبت های بهداشتی خود بگویید.

رنگ در تصاویر اشعۀ ایکس به راحتی قابل مشاهده است. همانطور که رنگ تزریق شده از طریق رگ‌های خونی شما حرکت می‌کند، پزشک می‌تواند جریان رنگ را مشاهده کرده و هرگونه انسداد یا نواحی منقبض شده را شناسایی کند. بسته به آنچه پزشک در طول آنژیوگرافی شما متوجه می‌شود، ممکن است همزمان روش‌های اضافی‌تر کاتتر مانند آنژیوپلاستی با بالون یا قرار دادن استنت برای باز کردن یک رگ باریک را تجربه کنید. سایر آزمایشات مورد نیاز مانند سونوگرافی، ممکن است در ارزیابی انسداد شناسایی شده به پزشک کمک کند. انجام آنژیوگرافی حدود یک ساعت طول می‎کشد. اگرچه ممکن است طولانی‌تر باشد. به خصوص اگر با سایر روش‌های کاتتریزاسیون قلب ترکیب شود. آماده سازی و مراقبت‌های بعد از عمل می‌تواند زمان بیشتری را به این زمان گفته شده اضافه کند.

اقدامات بعد از آنژیوگرافی

وقتی آنژیوگرافی تمام شد، کاتتر از بازو یا کشالۀ ران خارج می‌شود و محل برش با فشار دستی، گیره یا پلاگین کوچک بسته می‌شود. بعد از اتمام آنژیوگرافی وضعیت شما توسط پزشک بررسی می‌شود. اگر در وضعیت مناسبی بودید به اتاق مخصوص خود منتقل می‌شوید و در ادامه استراحت می‌کنید تا دورۀ بهبودی شما به پایان برسد. برای اینکه از خونریزی احتمالی بعد از خارج شدن کانتر از کشالۀ ران خود جلوگیری کنید، باید چندین ساعت دراز بکشید. برای اطمینان بیشتر و جلوگیری از خونریزی، محل زخم را فشار دهید.

ممکن است در همان روز اول از بیمارستان مرخص شوید یا ممکن است مجبور باشید یک شب را در بیمارستان بگذرانید. برای دفع رنگی که به بدن شما تزریق شد، مایعات زیادی بنوشید. اگر حوصلۀ نوشیدن آب فراوان ندارید، خوراکی‌های آبدار بخورید. از پزشک خود بپرسید که چگونه باید داروهای خود را مصرف کنید، یا چه زمانی می‌توانید فعالیت‌های روزانۀ خود مانند دوش گرفتن یا ورزش کردن را از سر بگیرید. باید تا چند روز از انجام فعالیت‌های سنگین و دشوار جلوگیری کنید. جای برش شما ممکن است کمی کبود شده باشد یا شاید نسبت به قبل برجسته‌تر باشد.

علائم مورد توجه بعد از آنژیوگرافی

 اگر هر یک از شرایط زیر را تجربه کردید، فوراً با پزشک خود تماس گیرید و وی را در جریان بگذارید. شرایط عبارتند از:

1- در محل برش متوجه خونریزی، کبودی یا تورم جدید شده‌اید.

2- شما در محل کاتتر دچار درد یا ناراحتی غیر قابل تحملی شده‌اید.

3- شما علائم عفونت مانند قرمزی، تخلیه یا تب دارید.

4- تغییری در دما یا رنگ پا یا بازو ایجاد شده است.

5- ضعف یا بی حسی در پا یا بازو در جایی که کاتتر قرار داده شده است، احساس می‌کنید.

6- شما دچار درد قفسۀ سینه یا تنگی نفس می‌شوید.

اگر محل برش به صورت مرتب خونریزی می‌کند و با فشار آوردن خونریزی متوقف نمی‌شود، با اورژانس (115) یا فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. همچنین اگر محل برش به طور ناگهانی متورم شد، با 115 تماس بگیرید و از آن‌ها کمک بخواهید.

نتیجۀ آنژیوگرافی

آنژیوگرافی می‌تواند به پزشکان نشان دهد که چه مشکلی در رگ‌های خونی شما وجود دارد. همچنین آنژیوگرافی کمک می‌کند تا به مشکلات زیر پی ببرید:

1- آنژیوگرافی نشان می‌دهد  که چگونه بسیاری از عروق کرونر شما توسط پلاک‌های چربی مسدود یا باریک شده‌اند. (تصلب شرایین)

2- محل انسداد در رگ‌های خونی مشخص می‌شود.

3- آنژیوگرافی نشان می‌دهد که جریان خون از طریق رگ‌های خونی شما مسدود شده است یا خیر.

دانستن این اطلاعات می‌تواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد بهترین روش درمانی برای شما چیست و بیماری قلبی، سلامتی شما را تا چه اندازه تهدید می‌کند. بر اساس نتایج آنژیوگرافی، به عنوان مثال دکتر ممکن است تصمیم بگیرد که شما می‌توانید از آنژیوپلاستی کرونر یا استنت استفاده کنید تا به پاکسازی عروق مسدود شده کمک شود یا خیر.

مراقبت‌های لازم بعد از آنژیوگرافی

بعد از آنژیوگرافی پزشک توضیحات لازم را به شما خواهد داد. اما در اکثر مواقع یکسری از دستورعمل‌های ثابت وجود دارد. این دستورالعمل‌ها عبارتند از:

1- سعی کنید تا جایی که می‌توانید استراحت کنید.

2- هر بار بیش از چند دقیقه از ایستادن خودداری کنید.

3- حداقل تا یک هفته پس از عمل از بلند کردن وزنه‌ها خودداری کنید.

3- اگر مشکوک به عفونت هستید به پزشک مراجعه کنید.

4- هشت ساعت بعد از عمل مایعات زیادی بنوشید (مگر اینکه متخصص قلب شما چیز دیگری گفته باشد) تا رنگ تزریق شده را از بین ببرد.

انواع آنژیوگرافی

آنژیوگرافی انواع مختلفی دارد که بستگی به این دارد که به کدام قسمت از بدن نگاه خواهد شد. انواع متداول آنژیوگرافی شامل:

1- آنژیوگرافی کرونر: برای بررسی قلب و عروق خونی

2- آنژیوگرافی مغزی: بررسی رگ‌های خونی داخل و اطراف مغز

3- آنژیوگرافی ریوی 

4- آنژیوگرافی کلیه

آنژیوگرافی مغز

آنژیوگرافی مغزی یک آزمایش تشخیصی است که از اشعۀ ایکس استفاده می‌‌کند. آنژیوگرافی مغزی تصویری ایجاد می‌کند که می‌تواند به پزشک کمک کند انسداد یا سایر ناهنجاری‌ها را در رگ‌های خونی سر و گردن شما تشخیص دهد. انسداد یا ناهنجاری می‌تواند منجر به سکتۀ مغزی یا خونریزی در مغز شود. همۀ کسانی که ممکن است انسداد شریانی داشته باشند نیاز به آنژیوگرافی مغزی ندارند. معمولاً آنژیوگرافی مغز فقط درصورتی انجام می‌شود که پزشک به اطلاعات بیشتری نیاز داشته باشد. آنژیوگرافی مغز خطرات زیادی را به دنبال دارد. همچنین می‌توان از آنژیوگرافی برای درمان برخی از بیماری‌های مربوط به رگ‌های خونی گردن و مغز استفاده کرد. آنژیوگرافی مغزی می‌تواند به تشخیص موارد زیر کمک کند:

1- آنوریسم

2- تصلب شرایین

3- ناهنجاری‌های شریانی

4- واسکولیت  یا التهاب رگهای خونی

5- تومورهای مغزی

6- لخته شدن خون

7- اشک در پوشش شریان

آنژیوگرافی مغزی همچنین ممکن است به پزشک کمک کند تا علت برخی از بیماری‌ها را تشخیص دهد، بیماری‌هایی از جمله:

1- سکته

2- سردردهای شدید

3- از دست دادن حافظه

4- لکنت زبان

5- سرگیجه

6- تاری دید

7- از دست دادن تعادل

آنژیوگرافی کلیه

آنژیوگرافی کلیه یک آزمایش تصویربرداری از کلیه برای بررسی رگ‌های خونی در کلیه‌ها است. پزشک می‌تواند از آن برای مشاهدۀ بالون رگ خونی (آنوریسم)، تنگی رگ خونی یا انسداد رگ خونی استفاده کند. پزشک همچنین کیفیت جریان خون را در رگ‌های خونی شما بررسی می‌کند.

آنژیوگرافی در ایران و بهترین جراحان آنژیوگرافی در ایران

بیش از 35000 بیمار ایرانی و خارجی هر ساله در بیمارستان‌های ایران آنژیوگرافی انجام می‌دهند. آنژیوگرافی در ایران از نظر متخصصان و جراحان ماهر جزء کشورهای برتر در  خاور میانه است.

هزینۀ آنژیوگرافی در ایران

بین هزینۀ آنژیوگرافی در ایران و سایر کشورها تفاوت معنی داری وجود دارد. مهمترین عوامل پایین بودن قیمت آنژیوگرافی در ایران عبارتند از:

1- تعداد زیاد بیمارستان آنژیوگرافی در ایران.

2- تعداد زیادی از متقاضیان آنژیوگرافی در ایران

هزینۀ آنژیوگرافی در ایران بسته به نوع آنژیوگرافی و بیمارستان متفاوت است. متوسط هزینۀ آنژیوگرافی در ایران 4000 دلار است. هر ساله بیش از 70.000 عمل جراحی قلب در ایران انجام می‌شود. پزشکان با تجربۀ ایرانی با سابقۀ عالی این عمل‌ها را انجام می‌دهند. بسیاری از بیماران برای آنژیوگرافی به ایران سفر می‌کنند. یکی از دلایل این امر متخصصان و جراحان ایرانی است که از موفقیت جراحی بالایی برخوردار هستند. دیگر عوامل عبارتند از:

1- هزینۀ پایین آنژیوگرافی در ایران

2- هزینۀ کم اقامت در ایران

3- پزشکان باتجربه

4- تعداد بالای آنژیوگرافی در ایران

بیمارستان‌های ایران مطابق با استانداردهای روز اروپا با بالاترین کیفیت عمل را در ایران انجام می‌دهند.