تهران

مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد به مجموعه عمارت‌ها و کاخ‌هایی گفته می‌شود که در دربند، شمالی‌ترین و خوش آب و هواترین منطقه الوند در زمینی به مساحت ۱۱۰ هکتار بنا شده‌است. این مجموعه دارای حدود ۱۸۰ هکتار جنگل طبیعی، چشمه‌سارها، قنات‌ها، باغستان‌ها، گلخانه‌ها و خیابان است. این عمارت از شمال با کوه‌های البرز، از شرق با گلاب‌دره، از غرب با ولنجک و از جنوب با تجریش همسایگی دارد. رودخانه جعفرآباد، از وسط محوطه کاخ می‌گذرد. میانگین دمای سالانه این منطقه ۱۲٫۹ درجه سانتیگراد برآورد شده‌است؛ و در ارتفاع ۱۶۵۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد. در دوران پهلوی اول، سراسر باغ سعدآباد از رودخانه دربند مشروب می‌شد؛ ولی در دوران پهلوی دوم، به دلیل بخشیدن آب رودخانه در نیمی از شبانه‌روز به رعایا، و کافی نبودن این میزان آب رودخانه برای آبیاری سراسر مجموعه، از دوازده رشته قنات قدیمی و جدیدالاحداث استفاده گردید.

مجموعه سعدآباد، چهار دوره تاریخی قاجاریه، پهلوی اول و پهلوی دوم و پس از انقلاب ایران را سپری کرده‌است. سعدآباد در دوره قاجار بنا شد و سکونت‌گاه تابستانی (ییلاق) شاهان این سلسله بوده‌است. پس از کودتای ۱۲۹۹ و تصرف آن توسط خاندان اکبری، بناها و عمارت‌های متعددی در آن ساخته شد که بالغ بر ۱۸ کاخ در ابعاد مختلف می‌شوند. هر یک از بناها محل سکونت یکی از افراد دودمان پهلوی بوده‌است. محمدرضا پهلوی نیز در دهه ۱۳۵۰ در این مکان سکنی گزید؛ که در دوران اوایل سلطنت او، ساخت آن به پایان رسیده‌است. جدیدترین کاخ این مجموعه نیز کاخ لیلا پهلوی است که متعلق به کوچکترین دختر محمدرضا پهلوی بوده‌است.

پس از پیروزی انقلاب ۵۷ این مجموعه به شکل موزه درآمد ولیکن کاخ فعلی ریاست جمهوری در جوار این مجموعه قرار دارد. از کاخ ملکه مادر نیز که متعلق به ارگان ریاست جمهوری است برای پذیرایی از مهمانان خارجی استفاده شده است.

برج میلاد تهران نام برج مخابراتی چند منظوره‌ای است که در شمال غربی تهران، پایتخت ایران قرار دارد. این برج با ارتفاع ۴۳۵ متر، بلندترین برج ایران، ششمین برج بلند مخابراتی جهان و نوزدهمین سازهٔ بلند نامتکی جهان است. این برج با ۱۳ هزار متر زیربنا از نظر وسعت کاربری سازهٔ رأس برج در میان تمامی برج‌های مخابراتی دنیا مقام نخست را دارد. برج میلاد به دلیل بلندی بسیار و شکل ظاهری متفاوتش، تقریباً از همه جای تهران نمایان است و از این رو، یکی از نمادهای پایتخت ایران به‌شمار می‌آید.

از دیدگاه راه‌های دسترسی و حمل و نقل، برج میلاد دارای شرایط بسیار مطلوب و استثنایی است. این مجموعه در میان چهار بزرگراه اصلی تهران یعنی بزرگراه‌های همت، چمران، حکیم و شیخ فضل‌الله نوری قرار دارد، همچنین ایستگاه خط ۷ مترو برای آن پیش‌بینی شده‌است.

برج آزادی که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران، به نام برج شهیاد شناخته می‌شد، اصلی‌ترین و یکی از نمادهای شهر تهران است و تقریباً در همه جای دنیا ایران را با این نماد می‌شناسند و در سال ۱۳۴۹ خورشیدی، توسط حسین امانت، معمار ایرانی ساخته شد. برج آزادی، به عنوان نماد «ایرانِ مدرن» و برای یادبود جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی ایران در میانه یکی از میدان‌های اصلی غربِ تهران به نام میدان شهیاد و آزادی کنونی طراحی و ساخته شده‌است.

معماری برج، تلفیقی از معماری هخامنشی، معماری ساسانی و معماری اسلامی است. در محوطه زیرین برج، چندین تالار نمایش، نگارخانه، کتابخانه و موزه قرار دارد. معماری برج آزادی تلفیقی از معماری دوران هخامنشی، ساسانی و دوره اسلامی است. این بنا دربرگیرندهٔ چهار طبقه، چهار آسانسور، دو راه پله و ۲۸۶ پلکان است. در محوطه زیرین برج آزادی چندین سالن نمایش، نگارخانه، کتابخانه، موزه و دیگر فضاهای کاربردی قرار دارد. طول این بنا ۶۳ متر، ارتفاع آن از سطح زمین ۴۵ و ارتفاع از کف موزه ۵ متر است. گفته می‌شود در ساخت برج آزادی چهل و شش هزار قطعه سنگ بریده، پرداخت شده و به کار رفته‌است.

نقش‌های داخلی برج، تلفیقی از سنت و مدرنیسم است به خصوص سقف طبقه دوم. در ورودی برج، هریک از لنگه‌های سنگی درها، حدود ۵/۳تن وزن دارد. جنس این سنگ‌ها از گرانیت است. برج دو (۲)آسانسور دارد که از دیواره‌های برج بالا می‌روند. آسانسور اول دو طبقه را طی می‌کند و به سقف سیمانی می‌رسد سپس از آسانسور دوم استفاده می‌شود. هیچ‌یک از سقف‌ها بسته نیستند و همه آن‌ها به فضای بالاتر راه می‌یابند.

پارک آب و آتش یکی از بزرگترین و محبوب ترین پارک های پایتخت است که در مجموعه اراضی عباس آباد تهران و در قلب شهر جای گرفته است. این پارک در ابتدا تنها بوستان این مجموعه بود؛ اما اندک اندک پارک ها و بوستان های دیگری در این منطقه سر برآورند که پارک آب و آتش را در نهایت به متنوع ترین و جذاب ترین بوستان تهران تبدیل کردند. این بخش ها و بوستان ها در آب و آتش، شامل پارک هایی می شود که در ادامه می خواهیم آنها را به شما معرفی کنیم. بوستان حضرت ابراهیم که همه آن را با نام آب و آتش می شناسند، برج های آتش، فواره های آب و آمفی تئاتر را در خود جای داده است.

بعد از آن بوستان بنادر قرار دارد که از آمفی تئاتر تا پل ابریشم و گنبد مینا را در بر می گیرد و شامل فانوس دریایی، فودکورت های راه چوبی و جزیره می شود. پل طبیعت هم در قسمت شرقی بوستان بنادر قرار دارد. از این بوستان که عبور کنیم به آسمان نمای گنبد مینا و سینما گیم هفت بعدی در بوستان منظومه شمسی می رسیم. راه را ادامه می دهیم و در نهایت بوستان نوروز در برابر ما قرار می گیرد. بازار گل،‌ دریاچه مصنوعی خزر و میدان مشاهیر جزوی از بوستان نوروز هستند. هر چند امروزه در تقسیمات فضای سبز و شهرداری، تمام این ها با نام های خاص خود به ثبت رسیده اند؛ اما تقریبا همه اهالی تهران این مجموعه بزرگ را به نام پارک آب و آتش می شناسند.

دربند مکانی عالی برای کوهنوردی، دورهمی و قرارهای دوستانه، تماشای مناظر زیبا و همینطور خوردن خوراکی های خوشمزه ای است که در قدم به قدم این منطقه وجود دارد. این منطقه تفریحی با ارتفاعی ۱۷۰۰ متری از سطح دریا، اصلی ترین مسیر برای صعود به بلندی های کوهستان البرز مرکزی است و هر ساله افراد زیادی با گذر از این راه زیبا و دیدنی، خود را به قله توچال و دیگر قلل مرتفع می رسانند. در بیشتر نظرسنجی های مختلفی که انجام شده ، مردم تهران در اولین انتخاب خود برای پذیرایی از میهمانان خارجی و شهرستانی، این ناحیه را پیشنهاد می دهند.

یکی از تفریحات هیجان انگیزی که حدود ۴۰ سال پیش در منطقه ی تفریحی دربند تجریش به وجود آمده، تله سیژ است که گردشگران می توانند با استفاده از آن خود را به ارتفاعات دربند برسانند. این که چجوری شد که ساخت تله سیژ آغاز شد به این جا بر می گردد که در ابتدا مردم روستای پس قلعه و کوه نوردان در کوهپایه های شمال تهران وسیله ای را لازم داشتند تا با استفاده از آن برای رفت و آمد به روستا و مسیرهای کوهستانی استفاده نمایند اما، پس از گذشت مدتی این وسیله به عنوان یکی از امکانات تفریحی برای گردشگران تبدیل شد و با استفاده از آن مسافران خودشان را به بالای این منطقه ی کوهستانی می رساندند و در این فاصله هم منظره چشم نواز و کوهستانی را مشاهده می کردند. از شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۰۹:۰۰ تا ۱۲:۰۰ و روزهای پنج شنبه ها و جمعه ها و روزهای تعطیل هم از ساعت ۰۶:۰۰ تا ۱۲:۰۰ می باشد.

کاخ گلستان مجموعه‌ای از بناهای ارزشمند و قدیمی‌ترین کاخ تاریخی تهران است که در زمان‌های مختلف ساخته شده و تکمیل شده‌اند. این مجموعه از نظر معماری، جذب گردشگر و ارزش آثار هنری و تاریخی که در آن قرار دارد، یکی از مهم‌ترین بناهای تاریخی و کاخ های کشور است که در تمام طول سال شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی پرشماری است.

کار ساخت این بنا از زمان شاه‌عباس صفوی آغاز گشت و تا زمان قاجار و ناصرالدین‌شاه قاجار که تحت تاثیر سفرهای اروپایی خود تغییرات زیادی در آن ایجاد کرد، در دست تغییر و تکمیل بود. این بنا از نظر تاریخی شاهد وقایع بسیار مهمی همچون انقلاب مشروطه و تاج‌گذاری پهلوی اول و دوم بوده است. همچنین آثار هنری زیبایی مثل تخت مرمر، سنگ قبر ناصرالدین شاه قاجار که از شهرری به اینجا منتقل شده و آثاری از کمال‌الملک و سایر هنرمندان ایرانی و خارجی در این کاخ قرار دارند. بناهای زیبایی همچون شمس‌العماره و تالار آینه و عمارت بادگیر هم بسیار مورد توجه گردشگران است.

پل طبیعت، یکی از قطب‌های گردشگری شهر تهران است که در چند سال گذشته مورد استقبال فراوانی قرار گرفته و تبدیل به یکی از نمادهای شهر شده است. شگفت‌انگیزترین نکته در مورد پل طبیعت تهران این است که هرچند بین چندین اتوبان اصلی شهر قرار دارد و درست در مرکز شلوغی و ترافیک ساخته شده، اما احساسی از بودن در طبیعت و تنفس را به همراه دارد. پل طبیعت با ۴ بزرگراه اصلی شهر یعنی حقانی، همت، مدرس و رسالت احاطه شده است.

این پل روی بزرگراه مدرس ساخته شده است و پارک طالقانی را به پارک آب و آتش متصل می‌کند. پل طبیعت، بزرگترین پل غیرخودرویی ایران، با مساحت ۷۰۰۰ متر مربع و ۲۰۰۰ تن وزن، بر فراز اتوبان مدرس قرار دارد و پارک طالقانی در شرق و پارک آب و آتش در غرب را به هم متصل می‌کند. این پل توسط لیلا عراقیان و با همکاری علی بهزادیان (اعضای شرکت سازه‌های پارچه‌ای دیبا) طراحی شده است. لیلا عراقیان، طراح پل طبیعت زمانی که آن را طراحی کرد، تنها ۲۶ سال داشت. پل طبیعت عنوان یک پل سه طبقه در منطقه عباس آباد تهران است که بر روی عرض بزرگراه مدرس قرار گرفته و تنها به عابران پیاده اختصاص دارد. این پل یک راه ارتباطی میان پارک های طالقانی و آب و آتش فراهم آورده است و این دو پارکِ شاخص پایتخت را به هم متصل می کند.